Nedir Bu Kelebek Etkisi?
Kelebek etkisi, bir sistemin başlangıç verilerindeki küçük değişikliklerin büyük ve öngörülemez sonuçlara sebep olmasına verilen addır.
Edward N. Lorenz’in çalışmalarından biri olan Kaos Teorisi ile ilgilidir. Daha sonralarda hava durumu ile ilgili verdiği şu örnek ile ünlenmiştir. Amazon Ormanları’nda bir kelebeğin kanat çırpması, ABD’de fırtına kopmasına neden olabilir. Farklı bir örnekle bu, bir kelebeğin kanat çırpması, Dünyanın yarısını dolaşabilecek bir kasırganın oluşmasına neden olabilir. Fakat daha çok yaratılan bir kaosun büyüyerek artmasını ifade eder.
Kelebek Etkisiyle ilgili en çok kullanılana ama hiçbir bilimsel yanı olmayan Kelebek Etkisi örneklerinden en yaygın olanı şudur:
Nedir Bu Kelebek Etkisi?
1905’te Viyana’daki Güzel Sanatlar Akademisi’ne genç bir adam başvurur ve ne yazık ki reddedilir. Bu adam Adolf Hitler’dir ve hayallerini gerçekleştiremeyince Alman ordusuna katılır. Sonrasını başta Almanya olmak üzere 2. Dünya Savaşı ile birlikte yaşananları hepimiz biliyoruz… Bu yaşanan olaylar silsilesi birçok kişi tarafından doğrudan Kelebek Etkisi ile ilişkilendirildi.
Kelebek Etkisi sürecini ayrıca; Satürn’ün halkalarında, çift sarkaçlı deney düzeneklerinde, Dünya’nın manyetik kutuplarının uzun aralıklarla yer değişmesinde, su moleküllerinin titreşmesinde ve hatta makro ekonomide doların veya hisse senedi fiyatlarının yükselişinde görebilirsiniz.
