Dünya Yanıyor… Peki Ama Neden?
Türkiye’nin pek çok yerinde aynı anda meydana gelen orman yangınları can yakarken, Sibirya, ABD ve Avrupa dahil dünyanın pek çok ülkesi orman yangınlarıyla başa çıkmaya çalışıyor. Uzmanlar, yangınların da son dönemdeki sıra dışı doğa olayları gibi küresel ısınmadan kaynaklandığına dikkat çekiyor.
Türkiye’de Manavgat’ta başlayan ve ardından farklı noktalarda meydana gelen can yakıcı orman yangınlarıyla mücadele ederken, tüm dünyada birçok farklı ülke de bugüne kadar görülmemiş düzeyde orman yangınlarıyla aynı anda mücadele ediliyor.
Rusya’nın en soğuk bölgesi olan Sibirya’da yaklaşık 1 aydır süren orman yangınlarında 1.5 milyon hektarlık alanın, başka ifadeyle Fransa’nın yaklaşık 5 katı büyüklüğünde bir alanın yok olduğu kaydedildi.
Avrupa’da özellikle İtalya, İspanya ve Yunanistan, yangınlardan en çok etkilenen ülkeler arasında yer alıyor. İtalya’nın Sardunya adalarında başlayan orman yangınlarında yaklaşık 1.000 kişinin evlerinden tahliye edildiği ve hükümetin adada olağanüstü hal ilan ettiği kaydedildi.
İspanya geçtiğimiz hafta sonundan beri özellikle Katalan bölgesinde 10’a yakın orman yangınıyla mücadele ediyor. Katalan bölgesinde bin 500 hektarlık bir alanın yandığı ancak yangınların yeni kontrol altına alındığı kaydedilirken, yetkililer beklenen yağmurun yardımcı olmasını ümit ediyor.
ABD, çoğunluğu batıda olmak üzere 82 büyük ölçekli orman yangını aynı anda söndürmeye çalışıyor. Ülke tarihinin en büyük orman yangınlarıyla mücadele ederken, Kaliforniya eyaletindeki yangınlarda çok sayıda evin zarar gördüğü, eyaletin pek çok noktasında acil durum ilan edildiği bildirildi.
Peki ama neden?
Küresel Isınma:
Türkiye’nin mevcut iklim koşullarında yılın belli dönemlerinde yangın çıkma riski vardır. Mayıs ve kasım aylarını kapsayan bu süreçte en riskli dönem, hava sıcaklarının aşırı yükseldiği temmuz-ağustos aylarıdır.
Son birkaç senedir iklim krizine bağlı olarak eylül ve ekim aylarında da yangın sayılarının arttığını görüyoruz. Hava sıcaklıkları aşırı yükseliyor, yağışlar azalıyor, hava nemi yüzde 10 gibi ekstrem seviyelere düşüyor.
İnsan Sebebi İle:
İstatistiksel açıdan orman yangınlarının her geçen yıl arttığını görüyoruz. Nedenlerine baktığımızda yüzde 89’u insan…
İnsan kaynaklı olanlarda bahçe temizliği ve anız yakmak gibi faaliyetler öne çıkıyor. Ancak ormanda bırakılan bir cam parçası veya iyice söndürülmeyen bir sigara izmariti bile yangını başlatabiliyor.
Fön Rüzgarları:
Hava durumunun yüksek basınçtan etkilendiği yerlerde hava çöküyor, çöktüğü için de kuruyor. Dağların yamaçlarından esen rüzgar arazide bulunan ağacı, yaprağı, otu kurutarak yanmaya müsait hale getiriyor, en ufak kıvılcımda her şey tutuşabiliyor.
Ormanlık Alanlardaki Yerleşim:
Ormanların içine siteler kurulması, oteller yapılması, piknikçilerin cam bırakması, izmarit atması yangın çıkma ihtimalini arttırıyor. Ormanlardaki yapılaşmayı, turizmi sanayi ve maden tesislerini engellemek gerekiyor.