Tarihte En Sık Kullanılan Takvimler ve Özellikleri
Takvim zamanı günlere, aylara, yıllara bölme metodudur. İnsanlar zamanı ölçerken ölçü aracı olarak Günesi ve Ay’ı kullanmışlardır.
Güneş‘i kullananlar dünyanın güneş etrafında bir tam dönüşünü esas almışlardır. Bu sekilde oluşturulan takvimlere güneş takvimi diyoruz.
Ay’ı kullananlar ise Ay’ın Dünya etrafında 12 kez dönmesini (12 x 29.5 =354) esas almışlardır. Bu şekilde oluşturulan takvimlere ay takvimi diyoruz.
Tarihte ilk güneş takvimini Mısırlılar, ilk ay takvimini Sümerler oluşturmuşlardır. Her toplum kendi takvimini oluştururken kendileri için önemli saydıkları bir günü başlangıç olarak kullanmışlardır.
Hayvanlı Takvim
Asya toplumlarının yaygın olarak kullanmış oldukları Hayvanlı takvimin birçok versiyonu vardır.
Türklerin kullandığı Hayvanlı takvimde, her hayvan bir yılı göstermektedir ve yılların, o hayvanın özelliklerine göre şekilleneceğine inanılır. Bir çağ, takvimin tamamlandığı 60 yılı içerir.
Hayvanlı Türk Takvimi, Mete Han’ın tahta çıkış tarihi olan MÖ 209 yılında başlar.
Celali Takvim
Celalı takvim Büyük Selçuklular tarafından hazırlandı. Melihşahın hazırlattığı takvimde Güneş Yılı esas alınır. Celali Takvim’in oluşturucusu Ömer Hayyam’dır. 1079 yılından itibaren kullanılmaya başlanmıştır.
Miladi takvime göre 15 Mart 1079 yılına rastlayan Nevruz Yılbaşı ve yeni tarihin başlangıcı olarak kabul edilir.
Hicri Takvim
Hicri takvimde Ay Yılı esas alınır. Başlangıcı Hz. Muhammed’in Mekke’den Medine’ye hicreti olan 622 yılı esas alınır.
Hicri Takvim Hazreti Muhammed’in (s.a.v.) Milattan sonra 622 senesinde Mekke’den Medine’ye hicreti ile başlamıştır.
Hicri takvimin bir diğer adıda Kameri takvimdir. Bu takvim ayın dünyanın etrafında dönüşüne göre hesaplanmaktadır. Bir yıl 12 aydan oluşmaktadır, bu ayların isimlerine aşağıda yer verilecektir.
Rumi Takvim
Hicret’i başlangıç kabul eden Rumi takvim, Güneş yılını esas almaktadır.
Rumi ya da diğer ismiyle Şemsi takvimde bir yıl 365 gündür.
Tanzimat Dönemi’ne kadar Hicri takvimi kullanan Osmanlı Devleti, Miladi olarak 13 Mart 1840 tarihinde Rumi takvimi de kullanmaya başlayarak çift takvim uygulamasına geçmiştir. Ancak 1870’den sonra ikiliğin önlenmesi için yalnızca Rumi takvim kullanılmıştır.